Ief De LaenderVissen moeten we altijd controleren op pathogene organismen ook al is hun levensstandaard zeer goed en zijn stressfactoren tot een minimum herleid. We weten dat pathogene organismen constant op vissen aanwezig zijn en we weten ook dat daarom nog geen ziekte zal uitbreken, maar de kans bestaat dat er zich een ziekte ontwikkelt wanneer er iets fout loopt met de levensstandaard van de vis. Een contrule is dan ook heel belangrijk. De beste mogelijkheid tot contrule is bij het voederen van vissen.
Het is belangrijk om pathogene organismen op te sporen:
- Het is nog steeds het beste te voorkomen dan te genezen.
- Parasieten aanwezig op vissen kunnen de stress verhogen terwijl stress een heel belangrijke factor is voor het uitbreken van een ziekte.
- We moeten de oorzaak van de ziekte kennen en we moeten weten om welke ziekte het gaat. Een verkeerde behandeling kan nefaste gevolgen hebben.
- Wanneer een behandeling wordt gestart, is het noodzakelijk deze op te vulgen om zo de uitwerking van producten en de doeltreffendheid van de behandeling na te gaan.
- We moeten ook kunnen nagaan of een vis geen drager is van een pathogeen organisme dat bij andere vissen een ziekte kan doen uitbreken.
De verscheidenheid in waargenomen organismen kan zo groot zijn dat een classificatie onontbeerlijk is voor een goede diagnose achteraf.
De pathogene organismen of ziekteverwekkende organismen worden in vijf groepen verdeeld, waaronder:
Algen
Algsoorten zoals Chlorella en Prymnesium scheiden giftige stoffen af die vissterfte kunnen veroorzaken.
Bacteriën
Bacteriën zijn overal; in de lucht zowel als in het water. Ze zijn 1 micron (1 duizendste van een mm) en bestaan in zeer veel variëteiten. Ze zijn nuttig voor vertering in de filters en het omzetten van giftige stoffen. Naast deze goede bacteri ën zijn er ook pathogene bacteriën. Er zijn de primaire bacteriën (eerder zeldzaam) die zelf een ziekte kunnen veroorzaken en de secundaire pathogene bacteri ën. Deze laatste groep maakt gebruik van een letsel, een parasiet of een gestresseerde vis om een ziekte teweeg te brengen. Deze bacteriën infecteren wonden, veroorzaken een aantal andere ziekten zoals zweren (hydropisie), uitvreten van vinnen,…. Bacteriën zijn enkel te herkennen met een microscoop van 200 maal vergroting en worden behandeld met antibiotica. Een labo inschakelen is noodzakelijk voor identificatie.
Parasieten
Een parasiet is een organisme dat leeft op aan ander organisme en daarvan profiteert (gastheer). De gastheer ondervindt geen profijt van de parasiet, in tegendeel, de parasiet is schadelijk voor -in ons geval- de vis en kan ook bijkomende ziekten veroorzaken. Het is dus enkel de parasiet die voordeel haalt uit de aanwezigheid op een vis. Ze vinden er voedsel en hebben ook de mogelijkheid om zich op andere vissen te gaan nestelen.
Parasieten zijn een veel voorkomende groep. Ze zijn verantwoordelijk voor andere ziekten zoals bacteriële infecties en mycosische ziekten omdat de parasieten de huid beschadigen. Parasieten zijn te herkennen via een uitstrijkje onder microscoop.
PROTOZOAIREN / EENCELIGEN
Met het blote oog herkenbaar, zeer gevarieerd. Ze bestaan uit één gespecialiseerde cel met uitzondering van enkele vormen van Ichthyophthyrius. Met microscoop zijn ze zeer goed herkenbaar. Vooral actief in het voorjaar. Ze vermenigvuldigen zich dan terwijl de Koi een eenvoudige prooi is, omdat deze nog moet bijkomen van de lange winter.
METAZOAIREN / MEERCELliGEN
Deze organismen met meerdere cellen hebben ook een ingewanden, geslachtsklieren en een zenuwstelsel. Ze zijn groter dan de eencelligen en zijn dan ook goed herkenbaar met het blote oog. Een microscoop is ook aan te bevelen voor het herkennen van meercelligen.
Virussen
Zeer kleine org. van 1 nanometer (miljoenste van een mm). Enkel te herkennen onder een elektronenmicroscoop of via de uitwerking op vissen. Er zijn geen behandelingen voor virussen beschikbaar, de vis moet dan ook opgeofferd worden voor onderzoek in een labo. Virussen overleven in orgaancellen en vernietigen cellen om zich voort te planten. Ingewikkelde reacties doen dan uiteindelijk een ziekte ontstaan.
Lymfocytis is een uitzondering op de regel. Deze virale aandoening is zichtbaar op de vis onder de vorm van witachtige knobbeltjes met een diameter van 0,3 tot 2 mm op de huid. Deze knobbeltjes kunnen zich ook inwendig verderzetten. Deze ziekte kan je doen verdwijnen door de vis in een betere omgeving te plaatsen.
Zwammen
Zwammen of mycose. Verantwoordelijk voor twee ziekten. De branchiomycose die kieuwrot veroorzaakt en de Saprulegniose die voorkomt na kwetsuren. Zwammen zijn voor het blote oog zichtbaar. De microscoop onderscheidt hen gemakkelijker van andere organismen. Sanitaire omgeving verbeteren. Een product tegen Saprulegniose is Malachietgroen.
